Beznoga jaszczurka z rodziny padalcowatych. Występuje w prawie całej Europie. W Polsce spotykany na terenie całego kraju, w górach do 1100 m n.p.m. Podlega częściowej ochronie (od 2014 roku, wcześniej podlegał ochronie ścisłej). 

 Z wyglądu przypomina węża z powodu braku nóg. Dorosłe osobniki osiągają długość około 50 cm, samice mogą być większe od samców. jednak z uwagi na łatwość utraty ogona, rzadko spotyka się tak długie padalce, gdyż regenerowane ogony zawsze są krótsze od nieuszkodzonych. Głowa zlewa się z tułowiem.  Między tułowiem o ogonem (może on być nawet dłuższy od całego tułowia wraz z głową) także brak jest wyraźnego wyodrębnienia. Całe ciało pokryte jest ściśle do siebie przylegającymi, niewielkimi łuskami, tworzącymi gładką powierzchnie, ułatwiającą padalcowi przeciskanie się przez np. wąskie szczeliny. Oczy z ruchomymi, nieprzezroczystymi powiekami.
Padalce z reguły są brązowe – w różnych odcieniach, od jasnokawowego do ciemnobrązowego o miedzianym połysku. Po bokach, od głowy do ogona, na grzbiecie często wstępuje ciemne linie, u niektórych padalców ich nie ma, bądź  ich liczba i wielkość jest zróżnicowana. Samce są częściej ubarwione jednolicie niż samice. Występuje też tzw. odmiana turkusowa, której osobniki  w przedniej części ciała mają na ciemnym tle błękitne kropki ułożone w rzędy lub rozrzucone nieregularnie. Samce na ogół mają jasną stronę brzuszną, a u samic jest ona znacznie ciemniejsza, nawet czarna. Ubarwienie może się jednak zmieniać – ten sam osobnik po wylince (kilka razy w roku) może być np. znacznie jaśniejszy niż przed nią. Barw godowych padalce nie przybierają. Młode padalce są jasne na grzbiecie, a ciemne na brzuchu i po bokach. Na grzbiecie występuje ciemna pręga.

Pora godowa u padalca rozpoczyna się już w kwietniu i trwa do czerwca. Samce są agresywne w stosunku do siebie i toczą o samicę zajadłe walki. W trakcie kopulacji samiec łapie samicę szczękami za głowę lub szyję, zwierzęta oplatają się ciałami, a akt kopulacji może trwać nawet kilka godzin. Padalec jest jajożyworodny (według niektórych żyworodny), młode (6-12) rodzą się po około 3 miesiącach, zwykle w sierpniu, bądź we wrześniu. Mają około 6-10 cm długości i są zdolne do samodzielnego życia. Dojrzałość osiągają w czwartym roku życia. Padalec żyje w naturze nawet 15 lat i jest uważany za najdłużej żyjącą jaszczurkę.

Padalec jest zwierzęciem typowo lądowym, ale potrafi dobrze pływać. Żyje w różnych środowiskach, chętnie w cienistych lasach liściastych lub mieszanych o wilgotnym podłożu, na obrzeżach lasów, czy leśnych polanach. Jest aktywny wieczorem i w nocy, w dzień przebywa w ukryciu. Po deszczu i w chłodniejsze dni można go spotkać w dzień. Porusza się dość niezgrabnie, gdyż ma ciało znacznie sztywniejsze od węży. Poluje na dżdżownice, nagie ślimaki, różne mało ruchliwe stawonogi i ich larwy. W sen zimowy zapada pod koniec października. Zimuje w norach gryzoni i innych jamach, często gromadnie i z gadami innych gatunków, np. jaszczurką zwinką lub żmiją zygzakowatą lub z płazami(salamandrą plamistą).

• Klimaszewski K..: Płazy i gady. Warszawa: Multico, 2013
• Dz.U. 2014 poz. 1348 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt