Objęta ścisłą ochroną gatunkową
Ptak z rodziny krukowatych. Występuje w Europie i Azji i północnej Afryce. W Polsce w całym kraju, w górach do 1400 m n.p.m. Preferuje grądy i inne lasy liściaste lub mieszane, chociaż można ją spotkać we wszystkich typach lasów. Wiosną i jesienią przylatują do nas osobniki z północy i wschodu, często tworzą wtedy duże stada. W ramach gatunku mamy kilka podgatunków. Różnią się one m.in. ubarwieniem głowy i odcieniami upierzenia.
Ptak średniej wielkości, najbarwniejszy ze wszystkich krukowatych, występujących w Europie. Długość ciała 32-35 cm, a rozpiętość skrzydeł dochodzi do prawie 60 cm. Czerwonobrązowy tułów, skrzydła czarne z białymi lusterkami, pokrywy skrzydłowe jasnoniebieskie w czarne prążki, czarny ogon. Kuper i dolne pokrywy ogona białe. Na głowie biało-czarne pióra, ptak może je postawić w niski czubek. Dziób mocny, czarny lub stalowoczarny. Zarówno samiec, jak i samica są takiej samej wielkości i tak samo ubarwione. Sójki są bardzo hałaśliwe. Bardzo ruchliwe.
Lot sójki jest niepewny i ciężki, chociaż dość sprawnie przemieszcza się w gąszczu leśnym.
Żywi się głównie pokarmem roślinnym – nasionami i owocami, przepada za żołędziami, które magazynuje, jako zapas na zimę, przyczyniając się w ten sposób do rozsiewania dębów. Chętnie je także owady i ich larwy, a także drobne kręgowce, jaja i pisklęta innych ptaków.
Jesienią sójki są bardzo aktywne, gdyż zbierają się wtedy w stada i przemieszczają w poszukiwaniu pokarmu. Wygląda to tak, jakby zbierały się do odlotu – stąd powiedzenie: „wybiera się jak sójka za morze”.
Okres lęgowy pod koniec kwietnia lub na początku maja. Zwykle jeden lęg w roku. Gniazdo zwykle buduje w koronie drzewa iglastego lub krzewów liściastych, co najmniej metr nad ziemią. Składa 5-6 blado zielonkawych, nakrapianych brązowawo i czerwonawo jaj. Pisklęta wylęgają się po 16-17 dniach Jaja wysiadują obydwoje rodzice. Opuszczają gniazdo po ok. 20 dniach. Potem są dokarmiane przez rodziców przez 3 tygodnie.
Bibliografia:
- Turyn E.: Nasze ptaki. Warszawa: Nasza Księgarnia, 1991
- Kruszewicz A. G.: Ptaki Polski.Encyklopedia ilustrowana. Warszawa: MULTICO, 2007
- Bezzel E.: Ptaki. Warszawa: MULTICO, 2000
- https://pl.wikipedia.org/wiki/S%C3%B3jka_zwyczajna
